Tijdens een zwangerschap van 36 weken ligt 5-6% van alle baby’s in een stuitligging. Omdat een stuitbevalling gepaard gaat met een verhoogd risico op complicaties, wordt er in Nederland bij ongeveer 80% van de stuitliggingen gekozen voor een keizersnede.
Er kan vooraf nog gekozen worden voor een uitwendige versie in het ziekenhuis vanaf 36 weken. Dan wordt er geprobeerd het kindje handmatig te draaien. De kans dat een uitwendige versie slaagt is ongeveer 55%. Ondanks dat de risico’s op complicaties bij een uitwendige versie klein zijn, kiezen veel vrouwen voor een veilig alternatief: Moxatherapie.
Moxatherapie is een behandeling die de kans op het draaien van de baby vergroot. In deze blog vertel ik je alles over de werking van moxatherapie en de effectiviteit hiervan op basis van wetenschappelijk onderzoek. Tenslotte leg ik je uit wat ik in mijn praktijk doe bij stuitligging.
Wat is moxatherapie bij stuitligging?
Moxatherapie is het toepassen van een warmteprikkel aan het acupunctuurpunt ZhiYin door middel van een moxastaafje. Dit acupunctuurpunt is gelegen aan de zijkant van je kleine teen. Het is het 67e punt op de blaasmeridiaan. Moxastaafjes bevatten het kruid AiYe (folium artemesiae agryi). Dit kruid wordt in traditionele Chinese kruidenformules ook gebruikt bij koude in de baarmoeder.
Hoe werkt moxatherapie?
De warmte van de moxa geeft een Yange prikkel aan het acupunctuurpunt. Volgens de traditionele Chinese geneeskunde staat Yang voor warmte, activiteit en beweging. De blaasmeridiaan is onze meest Yange meridiaan (Tai Yang). De warmte prikkel op het acupunctuurpunt gaat de Yang energieën in het kleine bekken stimuleren. En zo wordt de baby gestimuleerd te draaien.
De westerse verklaring voor het effect van de moxatherapie is dat de doorbloeding in de baarmoeder wordt gestimuleerd. De activiteit in de baarmoeder neemt hierdoor toe. Er zijn aanwijzingen dat de moxatherapie het cortisol niveau (bijnierschorshormoon) reguleert en dat dit de spieractiviteit in de baarmoeder beïnvloedt.
Wat zegt de wetenschap over moxatherapie?
Er zijn meerdere studies gepubliceerd over de effectiviteit van moxatherapie bij stuitligging. Een onderzoek dat naar alle studies gezamenlijk kijkt heet een meta-review. De nieuwste update is een Cochrane review uit 2013. (Cephalic version by moxibustion for breechpresentation, M.E Coyle et al). Er zijn in totaal 13 studies onder de loep genomen waar in totaal 2181 vrouwen aan deel hebben genomen. Uit deze review is gebleken dat er voldoende wetenschappelijk bewijs is voor het feit dat moxatherapie op het acupunctuurpunt ZhiYin de kans op het draaien van de baby aanzienlijk doet toenemen.
Cardini et al voerde een onderzoek uit bij 260 vrouwen met een baby in stuitligging in de 33e zwangerschapsweek. Bij de groep vrouwen die twee weken moxatherapie hadden gedaan was 75,4% van de baby’s gedraaid naar een hoofdligging. In de controle groep, dus zonder moxatherapie was dit 47.7%. (Cardini, F., & Weixin, H. (1998) Moxibustion for Correction of Breech Presentation. Journal of the American Medical Association, 280(18), 1580-1584.)
Een ander onderzoek uit 2004 betrof 240 vrouwen met een baby in stuitligging in de 33-35e zwangerschapsweek. In de groep vrouwen die moxatherapie hadden gedaan was 53,6% van de baby’s gedraaid. In de controle groep 36,7%. (Acupuncture plus moxibustion to resolve breech presentation: a randomized controlled study Neri 1, G Airola, G Contu, G Allais, F Facchinetti, C Benedetto. J Matern Fetal Neonatal Med 2004 Apr;15(4):247-52.)
Hoe werk ik met moxatherapie in mijn praktijk?
Bij voorkeur start ik de moxatherapie in de 33e-34e week. Omdat de kans op het draaien van de baby in deze periode het grootst is gebleken. Tijdens het consult doe ik altijd de eerste sessie moxatherapie zelf. Zo kan je ervaren hoe het voelt en kan ik je uitleggen waar je op moet letten. Als je partner meekomt kan hij/zij tegelijk meekijken. Soms combineer ik de moxatherapie met acupunctuur of cupping als dat in jouw geval het effect kan vergroten. Dat gebeurt altijd in overleg met jou.
Ook zijn er naast de moxatherapie oefeningen die je thuis kan doen, om ruimte in het bekken te creëren en het draaien van de baby te bevorderen. Deze oefeningen neem ik met je door om te kijken wat je thuis zelf nog meer kan doen naast de moxatherapie.
Na deze behandeling en instructies ga je de volgende 7-10 dagen elke dag thuis met de moxastaafjes het punt ZhiYin stimuleren. Het beste is dat je partner of huisgenoot dat voor je doet, zodat je zelf ontspannen kunt gaan liggen. Ik adviseer om dagelijks 15-20 minuten aan beide kanten te moxeren. Bij voorkeur aan het einde van de dag voordat je gaat slapen.
Het lijkt een hele opgave maar wat ik in de praktijk hoor is dat veel stellen het wel als prettig hebben ervaren, om aan het einde van de dag, een moment rust en tijd voor elkaar te hebben. en dat natuurlijk voor een goed doel. Tijdens die twee weken dat je bezig bent met moxeren blijf ik altijd bereikbaar voor vragen. Uiteraard hoor ik altijd graag of het gelukt is en hoe je uiteindelijk bent bevallen.
